Dit boek is een MUST READ voor iedereen die wel eens in de buurt van kinderen en jongeren komt. Ouders, leerkrachten (en iedereen die verder in school werkt), hulpverleners, sportcoaches.
Over de jongeren van deze tijd. We vinden ze lastig, druk, apathisch, niet gemotiveerd. We stellen diagnoses, schrijven pillen voor. Maar zijn onze jongeren echt ‘kapot’? Of reageren zij juist gezond op een samenleving die op drift is?
Een belangrijke vraag voor jongeren is: Waar hoor ik bij? Het gaat over 'belonging'. Brené Brown schreef er een heel boek over: Verlangen naar Verbinding. Er echt bij horen en de moed om alleen te staan.
Jongeren maken tegenwoordig nogal wat verlies mee. Niet alleen door corona. Ook daarvoor al. Ergens bij horen is niet meer vanzelfsprekend. We leven in een turbomaatschappij die niet altijd zorgvuldig met verlies omgaat. Verlies is er in vele soorten. Verlies door de dood. Verlies van vrijheid. Maar ook verlies van het, zoals Celie het noemt, basisnest. Een op de drie kinderen woont niet meer bij beide ouders. Scheidingen hebben een enorme impact op kinderen en jongeren. Vechtscheidingen zijn ronduit traumatiserend. En er is nauwelijks aandacht voor.
En juist als je basisnest uit elkaar valt, of als je sociale netwerk wegvalt door de zoveelste lockdown, ga je als jong mens alleen maar meer op zoek naar verbinding. En die zoek je dan op school. Daar ga je met je volle rugzak vol emoties en gevoelens. En op school krijg je te maken met docenten die de druk voelen van de inspectie, normen en andere doelen. Dus op school krijg je kennis over je uitgestort. Terwijl dat er niet bijpast. En je dus gaat hangen. En dwars gaat doen. Of helemaal stilvalt. Scholen beschouwen dit veelal als last. Ze zijn immers geen maatschappelijk werkers of een psychiatrische instelling. Gelukkig zien ook steeds meer scholen het als een eer. Leerlingen komen op school graag thuis. Helemaal als het thuis wiebelt. Daar moeten scholen op worden ingericht. Scholen moeten keuzes maken. Want pas als het in het hoofd én in het hart klopt, kan er begonnen worden met leren.
Celie noemt jongeren in haar boek de kanaries in de kolenmijn. Ze laten ons in alles zien dat wat we jaren deden nu niet meer werkt. Zij voelen dat bestaande paradigma’s rammelen. Dat er iets borrelt. Ze houden ons keihard een spiegel voor. En het enige dat wij kunnen doen, is in de spiegel kijken.
Echt mensen, lees dit boek! Stop het in kerstpakketten (of in zomervakantie-cadeau's; kerst duurt nog lang). Leg het in de personeelskamer. Geef het aan je collega.
En maak op school ruimte voor emoties. Stop met kinderen labelen of lastig noemen. Kijk achter het gedrag. Luister naar ze. Zie ze. Het is nodig. Anders krijgen we ze nooit meer ‘aan’ en worden de problemen al maar groter.
Brown, B. (2018). Verlangen naar Verbinding. Amsterdam: Lev.
Celie, L. (2022). Zie mij – Jongeren op zoek naar zichzelf, een veilige thuis en een gezonde samenleving. Tielt: Lannoo.