Ik keek gisteren de oudejaarsconference van Claudia de Breij terug. Ik wil er graag een stukje uitlichten, omdat ze een heel belangrijke boodschap heeft. (Voordat mensen gaan denken dat ik opeens tv-recensent ben geworden.)
Claudia biedt haar excuses aan aan iedereen onder de 30 (voor degenen die het willen bekijken, het begint op ongeveer minuut 53). Ze zegt 'sorry' voor van alles. Voor het klimaat, het opkomend fascisme, de kloof tussen arm en rijk et cetera.
Ik ga hier geen sorry zeggen, dat is niet het doel van dit stukje. Ik wil ook niet het hele pleidooi nog een keer herhalen. Wat ik wel wil, is benadrukken dat deze tijd écht anders is. En dat jongeren het echt zwaar hebben. Het aantal zelfdodingen is niet voor niks nog nooit zo hoog geweest.
Er zijn mensen die zeggen: "In de oorlog, toen was het pas zwaar!" of: "De kinderen in Afrika, die hebben het pas zwaar". Of: "Die arme ouderen in verpleeghuizen, die helemaal vereenzamen, DIE hebben het pas zwaar."
Daar twijfel ik niet aan. Die hebben het ook zwaar. En ik ben niet van plan de mate van ‘zwaarheid’ te gaan vergelijken. Ik maak me nou eenmaal hard voor het welzijn van jongeren. En zij hebben het echt fucking pittig, dus schrijf ik daarover.
Claudia heeft het over de druk. De generatie van nu is opgegroeid met het idee dat alles maakbaar is. Als je goeie cijfers haalt, vecht je je in in de maatschappij en wordt je leven een succes. Jouw succes. En als het niet lukt, is dat dus ook JOUW schuld. Jouw mislukking, voorgoed. Dat is wat in de hoofden van veel jongeren leeft.
Die druk, die was er vroeger niet. Social media was er vroeger niet. De app waarmee je ouders kunnen volgen hoe je het doet op school, was er vroeger niet. En zo kan ik nog wel even doorgaan.
En nog steeds zijn er mensen die zeggen dat lessen over mentale gezondheid; over omgaan met die druk, geen plek horen te hebben op school. Dat het een ‘verdienmodel is van clubjes die gelukslessen geven’. Nou, beste mensen, met liefde zoek ik mijn verdiensten elders, als het met de jongeren beter gaat. Die lessen zijn gewoon keihard nodig.
Jongeren hebben volwassenen nodig als rolmodel. Om van te leren. En niet alleen Wiskunde en Duits, maar Het Leven. En precies dat gebeurt te weinig. En nee, dat is niet alleen een taak van ‘thuis’, dat is een taak van alle volwassenen.
Jongeren hebben het nodig om te horen dat ‘voorgoed’ niet bestaat. Jongeren hebben het nodig om te leren relativeren. Om zichzelf met een korrel zout te nemen.
Dat het niet gek is om je even ontzettend klote te voelen, dat het ook niet raar is dat je misschien even niet meer wilt leven. Maar niet voorgoed.
Denk niet dat jij de enige bent
Die het donkerste donker kent
Ik ben er ook geweest
Even niet meer leven
Even niet meer leven
Gewoon een tijdje niet bestaan
Niet vechten
Niet verder gaan
Even
Rust voor je geest
En even niet meer leven
Even niet meer leven
Maar niet voorgoed
Luister naar me
Ik ben ouder dan jij
Dit gaat echt voorbij
Jij bent goed
Luister naar me
Vandaag gaat voorbij
Geloof me
Ga niet voorgoed
Niemand die nog deze nacht
Een oplossing van jou verwacht
'T is allang goed
Als je bent gebleven
Dat je bent gebleven
De regen van vandaag
Gaat morgen door de goot
Wat jou nu zo belangrijk lijkt
Is eigenlijk niet zo groot
Diploma's worden oud papier
Trofeeën worden schroot
Maar wij hebben je nodig hier
Wij hebben je nodig hier
Want niets is voorgoed
Behalve de dood
Luister naar me
Ik ben ouder dan jij
Dit gaat echt voorbij
Jij bent goed
Luister naar me
Vandaag gaat voorbij
Blijf leven
Even voorgoed
Luister naar me
Luister naar me
Luister naar me
Luister naar me
Luister naar me
Het is nog nooit
Nog nooit zo donker geweest
Of 't werd altijd wel weer licht
Het is nog nooit
Nog nooit zo donker geweest
Of 't werd altijd wel weer licht
Dit zong Claudia 31 december 2022. Wat nou als komend jaar iedere volwassene boven de 30 deze boodschap uitdraagt aan een jongere? Wat nou als iedereen boven de 30 een neefje/nichtje/buurjongen/vulploegmedewerker/collega-van-de-afwas kiest om rolmodel voor te zijn. Dus los van je eigen kinderen. Aan wie je dit hoop ik, als je dit stukje leest, allang voorleeft.
Omdat het niet vanzelf goed komt. We moeten het goed maken. Zullen we daar vandaag mee beginnen?
Thanks Claudia. Ik vond je fantastisch. Toch nog een soort recensie dus…